چسبندگی روده یا شکمی نوارهایی از بافت اسکار هستند که بین بافت ها و اندام های شکمی ایجاد می شوند. همانطور که از نام آن پیداست، این بافت می تواند باعث “چسبیدن” یا چسبیدن اندام های شما به هم شود. چسبندگی ها معمولا پس از جراحی شکم ایجاد می شوند. به طور معمول، شما نیازی به درمان ندارید، مگر اینکه باعث ایجاد عارضه ای مانند انسداد روده کوچک شود.
چسبندگی روده چیست؟
چسبندگی روده نوارهایی از بافت اسکار هستند که بین اندام های شکم و لگن ایجاد می شوند. به طور عمده، آنها بین حلقه های روده کوچک شما تشکیل می شوند. آنها همچنین می توانند بین یک اندام و دیواره حفره شکم شما ایجاد شوند.
حفره شکمی شما حاوی موارد زیر است:
- دستگاه گوارش، از جمله معده و روده شما
- اندام های تناسلی زنانه
- کلیه ها و غدد فوق کلیوی
- کبد
- پانکراس
- طحال
چسبندگی زمانی رخ می دهد که آسیب یا التهاب در شکم شما وجود داشته باشد. آنها حتی می توانند از جابجایی طبیعی در حین جراحی ایجاد شوند. در واقع، آنها بیشتر پس از جراحی شکم شایع هستند.
چسبندگی روده چقدر شایع است؟
چسبندگی روده شایع ترین پیامد جراحی روی شکم شماست. اکثر افراد پس از جراحی شکم دچار چسبندگی می شوند. اما بیشتر افراد به درمان نیاز ندارند مگر اینکه علائم را تجربه کنند.
چسبندگی نیز شایع ترین علت انسداد روده کوچک است. انسداد روده یک اورژانس پزشکی است که شامل انسداد کامل یا جزئی در روده شما می شود.
علائم چسبندگی روده
بیشتر چسبندگی ها علائمی ایجاد نمی کنند. با این حال، گاهی اوقات، چسبندگی های شکمی می تواند باعث پیچ خوردن روده شود، شبیه به پیچیدگی شیلنگ باغچه. این می تواند مدت کوتاهی پس از جراحی یا حتی سال ها پس از جراحی رخ دهد و منجر به انسداد روده کوچک شود.
با انسداد، غذا، مایعات، هوا و مواد زائد نمی توانند از روده شما عبور کنند. ممکن است متوجه علائمی مانند:
درد شدید شکم
گرفتگی
نفخ
حالت تهوع و استفراغ
اتساع شکم (زمانی که شکم شما به سمت بیرون متورم می شود)
انسداد (ناتوانی در دفع گاز یا مدفوع)
اگر علائم انسداد روده کوچک را تجربه کردید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. بدون مراقبت های اضطراری می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
علت چسبندگی روده
چسبندگی های شکمی پس از ترمیم بافت های آسیب دیده داخل حفره شکمی توسط بدن ایجاد می شود، آنها مانند زخم های داخلی هستند.
اگر عضو یا بافتی در داخل حفره شکم شما آسیب دیده باشد. سیستم ایمنی بدن شما التهاب را برای بهبود بافت ایجاد می کند.
به عنوان بخشی از فرآیند بهبود بافت آسیب دیده بافت اسکار را تشکیل می دهد.
بر خلاف اسکارهایی که هنگام پوست دادن به زانوی خود ایجاد می‌شوند، چسبندگی‌ها در شکم شما پوسته نمی‌شوند و به‌گونه‌ای محو نمی‌شوند که گویی هرگز وجود نداشته‌اند. در عوض، سطوح آسیب دیده می توانند به هم بچسبند.
تقریباً 75 درصد از چسبندگی های تشخیص داده شده در نتیجه جراحی شکم ایجاد می شود. اما آنها می توانند در پاسخ به هر آسیب، وضعیت یا درمانی که باعث التهاب در شکم شما می شود، از جمله:
- عفونت های شکمی یا لگنی
- آپاندیسیت
- بیماری کرون
- دیورتیکولیت
- اندومتریوز
- بیماری التهابی لگن (PID)
- پرتودرمانی شکم شما (درمان سرطان)
- دیالیز صفاقی (درمان نارسایی کلیه)
عوامل خطر
بزرگترین عامل خطر مرتبط با چسبندگی شکم، جراحی شکم است، به ویژه:
جراحی باز (لاپاراتومی). چسبندگی شکم در بیش از 90 درصد جراحی های باز رخ می دهد. جراحی باز شامل یک برش بزرگ است. چسبندگی شکم در جراحی لاپاراسکوپی کمی کمتر است. در طول لاپاراسکوپی، جراحان از طریق چند برش کوچک به جای یک برش بزرگ عمل می کنند.
جراحی روی اندام‌های قسمت پایینی دستگاه گوارش، از جمله روده بزرگ و راست روده
عمل های متعدد شکم
عمل اورژانسی
عوارض چسبندگی روده
بیشتر چسبندگی ها مشکلی ایجاد نمی کنند. اما زمانی که این کار انجام شود، عوارض می تواند جدی باشد.
انسداد روده باریک: بافت اسکار می تواند باعث پیچ خوردن یا باریک شدن حلقه های روده کوچک شود، و در نتیجه انسداد ایجاد شود. بدون درمان اورژانسی، انسداد می تواند منجر به یک عفونت تهدید کننده زندگی به نام پریتونیت شود.
درد مزمن: چسبندگی می تواند مانع از حرکت آزادانه اندام های شما شود. این ممکن است باعث درد طولانی مدت احشایی در لگن یا شکم شما شود.
ناباروری: چسبندگی می تواند منجر به ناباروری شود. بافت اسکار می تواند از ملاقات تخمک و اسپرم جلوگیری کند تا لقاح اتفاق بیفتد. بافت اسکار داخل رحم شما می تواند از لانه گزینی تخمک بارور شده (جنین) جلوگیری کند. چسبندگی های داخل رحم را چسبندگی داخل رحمی یا سندرم آشرمن می نامند.
تشخیص و آزمایشات
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سوال خواهد کرد. علائمی مانند درد شکم و سابقه جراحی شکم ممکن است باعث شود پزشک شما به چسبندگی مشکوک شود.
فناوری تصویربرداری نمی تواند چسبندگی شکم را تشخیص دهد. اما این مطالعات می توانند انسدادهای روده ای را که ممکن است با چسبندگی مرتبط باشد، شناسایی کنند.
اشعه ایکس و سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) از شکم شما می تواند انسداد روده کوچک شما را نشان دهد. سی تی می تواند شدت انسداد را نشان دهد.
هیستروسالپنگوگرام (HSG) می تواند انسداد رحم یا لوله های فالوپ را نشان دهد.
جراحی تنها راه برای اطمینان از وجود چسبندگی است.
مدیریت و درمان
آیا برای چسبندگی روده نیاز به درمان دارم؟
بیشتر چسبندگی ها علائمی ایجاد نمی کنند یا نیاز به درمان دارند.
همچنین جراحی های اضافی باعث چسبندگی بیشتر می شود. اینجوری بهش فکر کن جراح شما می‌تواند نوارهایی از بافت را که به هم چسبیده‌اند برش دهد تا “نچسب” شوند. اما به محض انجام عمل، هیچ راهی برای جلوگیری از چسبیدن مجدد بافت به هم وجود ندارد.
به همین دلیل ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما احتمالاً از عمل جراحی اجتناب می‌کند. مگر اینکه یک مشکل پزشکی بزرگ وجود داشته باشد که باید برطرف شود. مانند انسداد روده، همچنین ممکن است برای از بین بردن چسبندگی های رحمی که مانع باردار شدن شما می شود نیاز به جراحی داشته باشید.
پیشگیری
آیا می توانید از چسبندگی روده جلوگیری کنید؟
شما یا جراحتان کاری نمی توانید برای جلوگیری از چسبندگی روده انجام دهید.
با این حال، چسبندگی در جراحی لاپاراسکوپی به دلیل بریدگی‌های کوچک‌تر کمتر رایج است. به طور فزاینده ای، جراحان جراحی لاپاراسکوپی را به جای جراحی باز برای بسیاری از روش های شکمی انتخاب می کنند.
جراح همچنین ممکن است در حین جراحی موانعی بین سطوح بافت قرار دهد تا از چسبیدن بافت اسکار به یکدیگر جلوگیری کند. این موانع به شکل جامد، مایع، ژل و اسپری هستند که در بدن شما حل می شوند. با این حال، حتی با وجود موانع، بافت اسکار بخشی اجتناب ناپذیر از روند بهبودی است.
تحقیقات برای یافتن راه حل هایی ادامه دارد که می توانند جای زخم را کاهش دهند. که منجر به عوارض می شود.
پیش بینی افراد مبتلا به چسبندگی روده
ممکن است چسبندگی روده گسترده داشته باشید و هرگز علائمی نداشته باشید. اما در صورت انسداد مکرر روده یا انسداد کامل ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
آیا چسبندگی روده از بین می رود؟
برخی از چسبندگی های شکمی به مرور زمان خود به خود بهبود می یابند. و اگر مشکلی ایجاد کنند، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معمولاً از حذف آنها اجتناب می کنند.
اما گاهی با وجود خطرات ایجاد چسبندگی بیشتر، جراحی ضروری است. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی می تواند به شما کمک کند تا مزایا و معایب را بر اساس y وزن کنید
چگونه بافت اسکار معده خود را تجزیه می کنید؟
تنها راه برای شکستن بافت اسکار، جراحی برای برداشتن چسبندگی است. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما را در مورد مزایا و خطرات احتمالی جراحی بر اساس علائم شما صحبت خواهد کرد.
اگر چسبندگی دارم از چه غذاهایی پرهیز کنم؟
غذاهای “بد” وجود ندارد که در صورت داشتن چسبندگی باید از آنها اجتناب کنید. اگر انسداد نسبی روده دارید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که غذاهای نرم یا غذاهای کم فیبر مصرف کنید. این غذاها می توانند راحت تر از روده شما عبور کنند.
چه زمانی باید مراقب باشم؟
اگر درد شکمی غیرقابل توضیحی را تجربه می‌کنید یا اگر در دفع یا دفع گاز مشکل دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است چسبندگی یا انسداد جزئی روده داشته باشید.
انسداد کامل روده تهدید کننده زندگی است. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید:
- درد یا گرفتگی شدید شکم
- تورم یا نفخ قابل توجه شکم
- حالت تهوع یا استفراغ
خلاصه
چسبندگی روده پس از عمل هایی که اندام های شکمی شما را درگیر می کند، رایج است. خوشبختانه اکثر چسبندگی ها هرگز مشکلی ایجاد نمی کنند. اما اگر متوجه علائم انسداد بالقوه روده، مانند درد شکم یا مشکل در دفع گاز یا مدفوع شدید، فورا به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید. حتی سال ها پس از جراحی، این بافت اسکار مانند می تواند مشکلاتی ایجاد کند. دانستن علائم هشداردهنده می تواند شما را ترغیب کند که به سرعت کمک مورد نیاز خود را دریافت کنید.